လမ္းေဘးေရာင္းေနေသာ အကင္မ်ားတြင္ E.coli ေရာဂါပိုးမ်ား စစ္ေဆးေတြ႔ရွိေၾကာင္း ေဆးသုေတသနဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာ
လက္ရွိ လမ္းေဘးေတြမွာ ေရာင္းခ်ေနတဲ့ အသားကင္ မ်ိဳးစံုေတြမွာ လူကို အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစတဲ့ E.coli ဘက္တီးရီးယားပိုး ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း ေဆးသုေတသန ဦးစီးဌာန (ေအာက္ျမန္မာျပည္) က ယခုလ ၉ ရက္ေန့က တရား၀င္ ေၾကျငာခ်က္တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
E.coli ပိုးဆိုတာ ကေလး လူၾကီး အသက္အရြယ္မေရြးမွာ ၀မ္းေရာဂါ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ေစနိုင္ျပီး ေရေျပာင္းေျမေျပာင္း ခရီးသြားရင္း ၀မ္းေလွ်ာတယ္ ဆိုတဲ့ ခရီးသြား၀မ္းေရာဂါ (Traveler’s Diarrhoea) ကို ျဖစ္ေစတဲ့ ပိုးျဖစ္ပါတယ္။
ဒီပိုးဟာ အူလမ္းေၾကာင္းမွာ ပံုမွန္ သဘာ၀အေနနဲ႔လဲ ရွိေနတတ္ေပမယ့္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းကို ေရာက္သြားခဲ့ရင္ ဆီးက်င္၊ ဆီးေအာင့္၊ ဆီးထဲေသြးပါ (ဆီးေနာက္) စတဲ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ျခင္း ေရာဂါမ်ိဳးစံုလဲ ခံစားရ တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာ ၾကာသြားရင္ ေက်ာက္ကပ္ရုတ္တရက္ လုပ္ငန္းမ်ားရပ္သြားျခင္း (acute renal failure) အထိ ျဖစ္သြားေစနိုင္ပါတယ္။ (ဒီေနရာမွာ ၾကားျဖတ္ ဗဟုသုတ အျဖစ္ ေျပာရရင္ ဒီလို အူလမ္းေၾကာင္းက ပိုးေတြ ဆီးလမ္းေၾကာင္းထဲ ေရာက္မသြားေအာင္ ကေလးငယ္မ်ားနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေနနဲ႔ ဆီး၀မ္းသြား ျပီးလို့ သန့္စင္မယ္ဆိုရင္ အေရွ့ဘက္ကေန အေနာက္ဘက္ကို ဦးတည္ခ်က္အတိုင္း ေဆးေၾကာသန့္စင္သင့္ပါတယ္။ ေနာက္ဘက္ကို အရင္ သန့္စင္မယ္ဆိုရင္ စအိုဘက္က ပိုးေတြပါလာျပီး ဆီးလမ္းေၾကာင္းေရာဂါ၊ အျဖဴဆင္းျခင္း စတာေတြ ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္)
ဒီပိုးက ျဖစ္ေစတဲ့ တျခား ေရာဂါေတြကေတာ့ အူမၾကီး ေယာင္ရမ္းျခင္း၊ ေသြး၀မ္းသြားျခင္း တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုကူးစက္မခံရေအာင္ အသားကင္မ်ိဳးစံု၊ အသားဟင္းမ်ိဳးစံုနဲ့ ႏို႔ စတာေတြကို ေသခ်ာက်က္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္ျပီးမွ စားသင့္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ဒီပိုးဟာ ကေလးသူငယ္မ်ား၊ သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ား၊ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကိုယ္ခံအားက်ေနသူမ်ား၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မ်ား စသူေတြကို ပိုမိုဒုကၡေပးနိုင္ေၾကာင္း၊ ယေန႔ ရန္ကုန္လူထုအေနျဖင့္ အသားကင္မ်ိဳးစံုကို ႏွစ္ျခိဳက္စြာ စားသံုးတဲ့ အေလ့အက်င့္္ စြဲျမဲလာတဲ့ အတြက္ က်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာန အေနျဖင့္ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ယခုေလ့လာမွဳတြင္ ေရာဂါပိုးကို ေတြ႔ရွိခဲ့သူေဒါက္တာသိဂၤ ီ၀င္းျမတ္ က မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုစဥ္က ရွင္းလင္းေျပာၾကား သြားခဲ့သည္။
အျခား ေရာဂါပိုးမ်ားႏွင့္ မတူဘဲ ဤ E.coli ပိုးသည္ Verotoxin ေခၚ အဆိပ္အေတာက္ တစ္မ်ိဳးကို ထုတ္နိုင္ေသာေၾကာင့္ နည္းနည္းစားမိရံုႏွင့္ ေရာဂါျဖစ္ေစနိုင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု၏ က်န္းမာေရးအတြက္ အလြန္ပင္ အႏၱရာယ္ရွိျပီး အစားအေသာက္မ်ားမွ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစတတ္ေသာ ေရာဂါမ်ား (Food-borne Diseases) ျဖစ္လာနိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ျပည္သူလူထုအား က်ယ္ျပန့္စြာ သိရွိေစရန္ က်န္းမာေရးအသိပညာ ေပးသင့္ေၾကာင္း အဆိုပါ သုေတသန စာတမ္းတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
E.coli ပိုးဆိုတာ ကေလး လူၾကီး အသက္အရြယ္မေရြးမွာ ၀မ္းေရာဂါ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ေစနိုင္ျပီး ေရေျပာင္းေျမေျပာင္း ခရီးသြားရင္း ၀မ္းေလွ်ာတယ္ ဆိုတဲ့ ခရီးသြား၀မ္းေရာဂါ (Traveler’s Diarrhoea) ကို ျဖစ္ေစတဲ့ ပိုးျဖစ္ပါတယ္။
ဒီပိုးဟာ အူလမ္းေၾကာင္းမွာ ပံုမွန္ သဘာ၀အေနနဲ႔လဲ ရွိေနတတ္ေပမယ့္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းကို ေရာက္သြားခဲ့ရင္ ဆီးက်င္၊ ဆီးေအာင့္၊ ဆီးထဲေသြးပါ (ဆီးေနာက္) စတဲ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ပိုး၀င္ျခင္း ေရာဂါမ်ိဳးစံုလဲ ခံစားရ တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာ ၾကာသြားရင္ ေက်ာက္ကပ္ရုတ္တရက္ လုပ္ငန္းမ်ားရပ္သြားျခင္း (acute renal failure) အထိ ျဖစ္သြားေစနိုင္ပါတယ္။ (ဒီေနရာမွာ ၾကားျဖတ္ ဗဟုသုတ အျဖစ္ ေျပာရရင္ ဒီလို အူလမ္းေၾကာင္းက ပိုးေတြ ဆီးလမ္းေၾကာင္းထဲ ေရာက္မသြားေအာင္ ကေလးငယ္မ်ားနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေနနဲ႔ ဆီး၀မ္းသြား ျပီးလို့ သန့္စင္မယ္ဆိုရင္ အေရွ့ဘက္ကေန အေနာက္ဘက္ကို ဦးတည္ခ်က္အတိုင္း ေဆးေၾကာသန့္စင္သင့္ပါတယ္။ ေနာက္ဘက္ကို အရင္ သန့္စင္မယ္ဆိုရင္ စအိုဘက္က ပိုးေတြပါလာျပီး ဆီးလမ္းေၾကာင္းေရာဂါ၊ အျဖဴဆင္းျခင္း စတာေတြ ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္)
ဒီပိုးက ျဖစ္ေစတဲ့ တျခား ေရာဂါေတြကေတာ့ အူမၾကီး ေယာင္ရမ္းျခင္း၊ ေသြး၀မ္းသြားျခင္း တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုကူးစက္မခံရေအာင္ အသားကင္မ်ိဳးစံု၊ အသားဟင္းမ်ိဳးစံုနဲ့ ႏို႔ စတာေတြကို ေသခ်ာက်က္ေအာင္ ခ်က္ျပဳတ္ျပီးမွ စားသင့္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ဒီပိုးဟာ ကေလးသူငယ္မ်ား၊ သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ား၊ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကိုယ္ခံအားက်ေနသူမ်ား၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မ်ား စသူေတြကို ပိုမိုဒုကၡေပးနိုင္ေၾကာင္း၊ ယေန႔ ရန္ကုန္လူထုအေနျဖင့္ အသားကင္မ်ိဳးစံုကို ႏွစ္ျခိဳက္စြာ စားသံုးတဲ့ အေလ့အက်င့္္ စြဲျမဲလာတဲ့ အတြက္ က်န္းမာေရး၀န္ၾကီးဌာန အေနျဖင့္ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ယခုေလ့လာမွဳတြင္ ေရာဂါပိုးကို ေတြ႔ရွိခဲ့သူေဒါက္တာသိဂၤ ီ၀င္းျမတ္ က မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုစဥ္က ရွင္းလင္းေျပာၾကား သြားခဲ့သည္။
အျခား ေရာဂါပိုးမ်ားႏွင့္ မတူဘဲ ဤ E.coli ပိုးသည္ Verotoxin ေခၚ အဆိပ္အေတာက္ တစ္မ်ိဳးကို ထုတ္နိုင္ေသာေၾကာင့္ နည္းနည္းစားမိရံုႏွင့္ ေရာဂါျဖစ္ေစနိုင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု၏ က်န္းမာေရးအတြက္ အလြန္ပင္ အႏၱရာယ္ရွိျပီး အစားအေသာက္မ်ားမွ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေစတတ္ေသာ ေရာဂါမ်ား (Food-borne Diseases) ျဖစ္လာနိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ျပည္သူလူထုအား က်ယ္ျပန့္စြာ သိရွိေစရန္ က်န္းမာေရးအသိပညာ ေပးသင့္ေၾကာင္း အဆိုပါ သုေတသန စာတမ္းတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
0 comments:
Post a Comment